Ruh Sağlığı ve Bağışıklık Arasındaki İlişki

Ruh Sağlığının Bağışıklığa Etkileri Nelerdir?

Toplumda en yaygın görülen ruhsal patolojiler olan anksiyetenin, depresyonun ve uykusuzluğun bağışıklık sistemine etkileri şu şekildedir:

• Tekrarlayan endişe hâli ile karakterize olan anksiyetenin, uzun vadede bağışıklık sistemini zayıflatıcı etki gösterebilir ⁽⁴⁾.
• Uyku, bağışıklığın korunmasında görevli sitokinlerin ve antikorların oluştuğu evredir. Kronik uykusuzluk durumunda bu maddelerin yeterince sentezlenememesi sonucu enfeksiyon etkenlerine karşı oluşturulan yanıt yetersiz kalabilir ⁽⁵⁾.
• Bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyen ruhsal durumlardan biri de depresyondur. Depresyon sürecinde sık görülen uykusuzluk, bağışıklık sistemini zayıflatarak vücut direncinin kırılmasına yol açabilir ⁽⁶⁾.
• Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), kronik bir süreç olup, doğal bağışıklık sistemi hücrelerinin fonksiyonlarını zayıflatıcı etki gösterebilir ⁽⁷⁾.

Olumlu duygudurumun ise bağışıklık sistemini güçlendirici bir faktör olduğu yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır ⁽⁸⁾. Mutlu kişilerde bağışıklık hücrelerinin daha kuvvetli olmasına bağlı olarak, soğuk algınlığı ve akciğer enfeksiyonları daha az görülmektedir ⁽⁸⁾. Aşılara karşı oluşan antikor yanıtı da güçlü bağışıklık sisteminin bir göstergesi olarak mutlu kişilerde daha yüksektir ⁽⁸⁾.
 

Bağışıklık Sisteminin Ruh Sağlığı Üzerine Etkileri

Zayıf bir bağışıklık sistemi enfeksiyonlara yakalanma olasılığını artırırken, hastalıkların iyileşme süresini de uzatır. Bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonların uzamış etkilerinin sebep olduğu durumlardan biri de kronik yorgunluk sendromudur ve temel risk faktörlerinden biri yetersiz bağışıklık sistemidir ⁽⁹⁾.

Bağışıklık Sistemini ve Ruh Sağlığını Güçlendirmek İçin Neler Yapılabilir?

Bağışıklık ve ruhsal durum arasındaki iki yönlü iletişim göz önüne alındığında bu iki faktörden birindeki sorunun giderilmesinin diğerini de iyileştireceği açıktır. Psikolojik dinamikler bağışıklık tepkisi ile kuvvetli bir şekilde ilişkilidir. Yerinde yapılan psikososyal müdahaleler bağışıklık sistemini destekleyici özellik gösterebilir ⁽¹⁰⁾. Stresli, anksiyeteli ve depresif duygudurumlu kişilere sağlanacak sosyal destek kişilerin bağışıklığının korunması için atılacak önemli adımlardan biridir ⁽¹¹⁾.