D vitamini ve Probiyotiklerin Bağışıklık Sistemine Etkisi
Bağışıklık sistemi, vücudu istila etme eğiliminde olan yabancı ve zararlı mikroorganizmalara karşı koruyucu özellik gösterir (1). Çeşitli gıdalar, vitaminler ve takviye edici gıdaların tüketimi ile bağışıklık sistemi fonksiyonlarına destek sağlanabilir.
D Vitamininin Bağışıklık Sistemine Etkisi Nasıldır?
D vitamini, temel olarak kalsiyum mineralinin metabolizması üzerine etki gösteren ve iskelet sistemi için önemli bir vitamindir (1). Kalsiyum mineralinin bağırsaklardan emilimi, D vitamini varlığında güçlenir (1). D vitamini güneş ışınları yardımıyla deriden sentezlenebileceği gibi gıdalar veya takviye edici gıdalar ile de vücuda alınabilir (1). Güneşin ultraviyole ışınlarının etkisiyle üretilen D vitamini düzeyi mevsimsel olarak değişkenlik gösterebileceği için dikkatli olunmalıdır (1).
D vitamini, iskelet sistemi dışında vücut savunmasına da etkili bir vitamindir (1). D vitamini enflamasyon yanıtı ve bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunun korunmasına katkıda bulunur.
Probiyotik Nedir?
Probiyotikler sindirim sistemi sağlığına katkı sağlayan yararlı ve canlı mikroorganizmaları ifade eder (2). Probiyotik olarak kabul edilen birçok bakteri türü bulunsa da Lactobacillus ve Bifiobacterium türü bakterileri ön planda yer alan probiyotiklerdir (6).
Bu yararlı bakterileri içeren besin ve takviye edici gıdaların tüketilmesi ile vücudun birçok normal fonksiyonuna katkı sağlanabilir (3). Bağırsaklarda yer alan yararlı bakteriler bağışıklık sisteminin olgunlaşmasına da katkı sağlar (4).
Probiyotikler çeşitli vücut fonksiyonlarına yaptıkları olumlu etkiyi, kısa zincirli yağ asidi üretmeleri, bağırsakların asit-baz dengesini düzenlemeleri, bağırsak duvarının bariyer fonksiyonuna katkı sağlamaları ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri vasıtasıyla gerçekleştirir (3).
Bu yararlı canlılar aynı zamanda tüketilen gıdaların sindirilmesine yardımcı olmaları ve vücut için önemli bazı vitaminleri sentezlemeleri nedeniyle de önem arz eder (6).
Vücutta yer alan yararlı bakterilerin sayısı çeşitli gıdaların ve takviye edici gıdaların kullanımı ile desteklenebilir (6). Fermente yiyecekler olarak sınıflandırılan yoğurt ve kefir gibi gıdalar probiyotik bakımından zengindir (6).
Probiyotiklerin Bağışıklık Sistemine Etkisi Nasıldır?
Sindirim sisteminde yer alan yararlı mikroorganizmalar, fırsatçı bakteriler ile arasındaki mikrobiyota dengesinin bozulmasını engelleyerek, disbiyozis oluşmasına mani olur. (4) Probiyotikler bu etkilerini, hem çevredeki besin maddelerini kendileri kullanıp zararlı bakterilerin üremesini yavaşlatmaları hem de bakteriyosin adı verilen anti-mikrobiyal madde sentezlemeleri sayesinde gerçekleştirir (4). Bu özelliklerine ek olarak çeşitli savunma hücrelerinin uyarılmasını ve aktivasyonunu sağlayan probiyotikler, normal fonksiyon gösteren bir bağışıklık sistemi için önem arz eder (5).
2020731-BIOGAIA74-Bigaia42